In het eerste kwartaal van 2023 waren er in ons land 9,7 miljoen mensen aan het werk. 9,7 Miljoen mensen die dag in dag uit naar hun werk gaan, mails beantwoorden, overleg hebben en allerlei andere taken uitvoeren passend bij diens functie. Klinkt als een ‘normale week’ toch? Niet, als je een arbeidsbeperking hebt en geen passend werk kunt vinden. Dan is dit niet vanzelfsprekend. Daarom is de Participatiewet juist zo belangrijk, om deze groep mensen te ondersteunen en kansen te bieden op de arbeidsmarkt.

Wat is de participatiewet?

De Participatiewet is een Nederlandse wet die is ingegaan op 1 januari 2015. De wet moet ervoor zorgen dat meer mensen (passend) werk vinden, ook mensen met een arbeidsbeperking. De wet draagt bij aan een van onze belangrijkste missies: een samenleving waarin iedereen meedoet.

Om werkgevers te stimuleren hier actief aan bij te dragen heeft de regering een banenafspraak gemaakt. Met deze afspraak zijn er duizenden banen gecreëerd voor mensen met een arbeidsuitdaging. De gemeente waar je woont moet je helpen met het aan de slag gaan op zo’n werkplek. Dat kan bijvoorbeeld op een ‘gewone’ werkplek die past bij wat je kan en wil, maar ook op een ‘beschutte werkplek’. In dat geval worden er aanpassingen aan de werkplek gedaan om werken mogelijk te maken en wordt er begeleiding verleend. Om in aanmerking te komen voor een beschutte werkplek is een beoordeling door het UWV nodig.

Wie vallen er onder de participatiewet?

Onder de participatiewet valt iedereen (boven de 18 jaar) die kan werken maar het op de arbeidsmarkt zonder ondersteuning niet redt. De wet is bedoeld om mensen met een arbeidsbeperking te ondersteunen bij het vinden en behouden van werk. De participatiewet is onder te verdelen in twee verschillende categorieën:

Mensen met een arbeidsbeperking
Dit zijn mensen die door een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking, een chronische ziekte of een andere vorm van handicap moeite hebben om zelfstandig het minimumloon te verdienen. Met een structurele loonkostensubsidie wordt de werkgever gecompenseerd voor de verminderde productiviteit van de werknemer. Het hebben van een arbeidsbeperking betekent echter niet direct dat mensen niet kunnen werken of slechts gedeeltelijk kunnen werken.

Werkzoekenden met een bijstandsuitkering
Mensen die geen werk hebben en geen recht hebben op een andere uitkering kunnen een bijstandsuitkering aanvragen. Zij vallen ook onder de participatiewet.

Is de participatiewet hetzelfde als bijstand?

De Participatiewet vervangt sinds 1 januari 2015 de Wet Werk en Bijstand, Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en een groot deel van de Wajong. De Participatiewet (PW) kun je zien als een sociaal vangnet voor alle personen vanaf 18 jaar die niet zelf een inkomen kunnen verdienen. Als je niet kunt werken, geen inkomen of een te laag inkomen hebt om van te leven, kun je een beroep doen op de gemeente waar je woont voor een bijstandsuitkering. De bijstandsuitkering vult jouw inkomen en dat van een eventuele partner aan tot het minimumniveau. Actuele bedragen hiervan kun je vinden op website van het UWV. In december 2019 hadden in totaal 413.000 mensen een bijstandsuitkering. Dit is het laagste aantal sinds de invoering van de Participatiewet in 2015.

Welke verantwoordelijkheden hebben gemeentes?

Als je een arbeidsbeperking hebt, kan het lastig zijn om een passende werkplek te vinden waarbij er rekening wordt gehouden met diens ‘uitdaging’. De participatiewet moet ervoor zorgen dat ook deze mensen een fijne werkplek kunnen vinden. In Nederland zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet. De verantwoordelijkheden van gemeentes omvatten verschillende aspecten die gericht zijn op het ondersteunen van mensen met een arbeidsbeperking en werkzoekenden met een bijstandsuitkering. Enkele belangrijke verantwoordelijkheden zijn:

Werk en inkomen
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het verstrekken van bijstandsuitkeringen aan mensen die geen werk hebben en ook geen recht hebben op een andere uitkering. Ze beoordelen de rechtmatigheid van de aanvragen en bepalen de hoogte van de uitkeringen op basis van de persoonlijke situatie van de aanvrager.

Arbeidsbemiddeling
Om de kansen van mensen met een arbeidsbeperking op de arbeidsmarkt te vergroten kunnen gemeenten verschillende vormen van begeleiding, zoals jobcoaching en trainingen, bieden. Daarnaast verstrekken gemeenten uiteenlopende re-integratievoorzieningen. Deze voorzieningen zijn gericht op het leren van vaardigheden en het opdoen van werkervaring aan mensen, met en zonder bijstandsuitkering, die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben en hulp nodig hebben om aan het werk te komen.

Sociale werkvoorziening
Gemeenten waren voorheen verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (WSW). Hoewel de WSW niet meer toegankelijk is voor nieuwe instroom sinds de invoering van de participatiewet, zijn gemeenten nog steeds verantwoordelijk voor het ondersteunen van de bestaande WSW-medewerkers.

Participatie- en garantiebanen
Gemeenten hebben de bevoegdheid om participatiebanen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. Dit zijn banen waarin mensen werkervaring kunnen opdoen en worden ondersteund om door te stromen naar regulier werk. Daarnaast hebben gemeenten een belangrijke rol bij het creëren van garantiebanen in samenwerking met werkgevers, waarbij werkgevers zich verplichten om een bepaald aantal banen beschikbaar te stellen voor mensen met een arbeidsbeperking.

Handhaving
Logischerwijs hebben gemeenten ook de taak om de naleving van de participatiewet de handhaven.
Dit houdt in dat ze onderzoeken of mensen die een uitkering ontvangen, aan de wettelijke verplichtingen voldoen. Zoals de sollicitatieplicht en inlichtingenplicht.

Wat doen wij?

Ben jij werkzoekend en heb je net wat meer begeleiding en ondersteuning nodig? Wij helpen je graag met het vinden van een passende werkplek. Informeer gerust naar de mogelijkheden. Je bent altijd welkom voor een open gesprek. In zo’n gesprek kijken we waar jouw talenten liggen en wat jij nodig hebt om goed te kunnen functioneren. Ons doel? Alle drempels voor je weghalen zodat je (weer) aan de slag kunt bij een werkgever die bij je past. Wij dragen actief bij aan een diverse en inclusieve maatschappij met kansen voor een ieder, omdat wij geloven in een samenleving waarin iedereen meedoet. Neem contact met ons op via 055 – 52 61 999 of mail ons op info@energieq.nl